Χάνσελ και Γκρέτελ

Θέλοντας να συνεχίσω με συνταγές εμπνευσμένες από χριστουγεννιάτικα παραμύθια συνειδητοποίησα πόσο σκληρές ήταν οι ιστορίες που διαβάζαμε όταν ήμασταν παιδιά. Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα, ο Μολυβένιος Στρατιώτης, το Έλατο, όλα είχαν μέσα τους τον πόνο και το θάνατο στολισμένους με χριστουγεννιάτικα φωτάκια. Αποφάσισα λοιπόν να διαλέξω ένα παραμύθι με ένα, αν μη τι άλλο, χαρούμενο τέλος, το Hansel και Gretel. 

Το γνωστό παραμύθι των αδερφών Grimm εκδόθηκε το 1812 με τον τίτλο Hänsel und Gretel. Αν και αυτό που οι περισσότεροι θυμούνται είναι το ζαχαρόσπιτο της μάγισσας, αυτό που στην ουσία πραγματεύεται το παραμύθι είναι η πείνα και η φτώχεια. Ο Hansel και η Gretel είναι τα παιδιά ενός ξυλοκόπου. Όταν πέφτει λιμός στη χώρα, η μητριά τους πείθει τον πατέρα τους να τα αφήσουν στο δάσος και να κρατήσουν για τον εαυτό τους το λιγοστό τους ψωμί: «άκουσε με άνδρα μου, αύριο το πρωί πάρε τα παιδιά, δώσε τους ένα κομμάτι ψωμί και μετά οδήγησε τα στο δάσος. Όταν φτάσεις βαθιά μέσα στο δάσος, εκεί που είναι πυκνό και δύσβατο, άναψε μία φωτιά και άφησε τα μόνα τους και φύγε. Δεν έχουμε πια τους πόρους για να τα συντηρήσουμε»*. Ο πατέρας αρχικά αντιστέκεται στο σχέδιο της αλλά στο τέλος, συνειδητοποιώντας τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται, συμφωνεί να εγκαταλείψει τα παιδιά του.  Στην αρχική του έκδοση το παραμύθι ανέφερε τους βιολογικού γονείς να παίρνουν αυτήν την απόφαση μαζί. Θεωρώντας όμως ότι μια μητέρα δεν θα το έκανε αυτό στα παιδιά της, αντικαταστάθηκε από - ακόμα μία - κακιά μητριά.

Φυσικά σε μια γαστρονομική αναπαράσταση του παραμυθιού αυτού δεν θα μπορούσε να λείπει το σπιτάκι της μάγισσας. Το φαγητό όμως που πρωταγωνιστεί στην ιστορία είναι το ψωμί. Η έλλειψη του οδηγεί τον πατέρα να αφήσει τα παιδιά του στο δάσος. Τα ψίχουλα από το τελευταίο του κομμάτι ψωμί ρίχνει ο Hansel ώστε να ξαναβρούν το δρόμο για το σπίτι τους. Και η μάγισσα ζητά από τη Gretel να δει εάν ψήθηκε το ψωμί, ψάχνοντας ευκαιρία να τη σπρώξει στο φούρνο. Τελικά η μάγισσα κατέληξε να κάνει παρέα στο ψωμάκι, τα παιδάκια να γυρίσουν μαζί με το θησαυρό της μάγισσας στον πατέρα τους -τι βολικό, η μητριά είχε ήδη πεθάνει - και να ζήσουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα. 

*Όλες οι παραθέσεις είναι από το παραμύθι Hansel and Gretel των αδερφών Grimm. 

Μαύρο ψωμί

«Gretel έλα εδώ στον φούρνο,» φώναξε η γριά μάγισσα και καθώς έφτασε η Gretel της είπε: «κοίτα μέσα αν το ψωμί έχει αρχίσει να παίρνει χρώμα, τα μάτια μου είναι αδύναμα και δεν μπορώ να δω τόσο μακριά. Αν και εσύ δεν μπορείς να δεις τόσο μακριά θα σε βάλω πάνω στο φτυάρι και θα σε σπρώξω μέσα στον φούρνο για να δεις από κοντά».

Επειδή έχω αδυναμία στις μάγισσες -τι παρεξηγημένες γυναίκες αλήθεια-  αλλά και στα παιδάκια, αποφάσισα να ψήσω μόνο ψωμάκι. Το κλασσικό γερμανικό ψωμί είναι σικάλεως και αρκετά συμπαγές. Η συνταγή που επέλεξα περιέχει μισό αλεύρι για όλες τις χρήσεις και μισό ολικής αλέσεως ώστε να μείνω πιστή στο μαύρο ψωμί του παραμυθιού.

Υλικά

250 gr αλεύρι ΓΟΧ 

250 gr αλεύρι ολικής άλεσης

240 ml χλιαρό νερό

1 φακελάκι ξηρή μαγιά

1 κ.γ. ζάχαρη

60 ml ελαιόλαδο

1 πρέζα αλάτι

Σουσάμι

Εκτέλεση

Στο μίξερ βάζουμε το νερό, τη μαγιά και τη ζάχαρη. 

Ανακατεύουμε να διαλυθεί η μαγιά και προσθέτουμε τα αλεύρια και το αλάτι. 

Ανακατεύουμε με το γάντζο και προσθέτουμε σιγά σιγά περίπου τα 40 ml ελαιόλαδο. 

Βάζουμε τη ζύμη σε αλευρωμένη επιφάνεια και δουλεύουμε με τα χέρια. Εάν η ζύμη είναι σκληρή βάζουμε λίγο ακόμα ελαιόλαδο, εάν κολλάει στα χέρια προσθέτουμε λίγο αλεύρι. Με το υπόλοιπο ελαιόλαδο αλείφουμε τα τοιχώματα μιας γάστρας. Κάνουμε τη ζύμη μπάλα και τη βάζουμε στη γάστρα. Χαράζουμε σε 3-4 σημεία και πασπαλίζουμε με σουσάμι. Κλείνουμε τη γάστρα. 

Ψήνουμε στους 50oC για μία ώρα και στους 250oC για άλλη μία ώρα. Αφήνουμε να κρυώσει σε σχάρα. 

Το σπίτι της μάγισσας.

"Αφού περπάτησαν την επόμενη μέρα μέχρι το μεσημέρι, φτάσανε σε ένα σπίτι το οποίο ήταν κατασκευασμένο ολόκληρο από ψωμί, ενώ είχε επικάλυψη από γλυκά και τα παράθυρα ήταν από άσπρη ζάχαρη. «Εκεί θα σταθούμε και θα φάμε μέχρι να χορτάσουμε» είπε ο Hansel «εγώ θα ξεκινήσω από την σκεπή, εσύ ξεκίνα να τρως από το παράθυρο»". 

Το σπιτάκι της μάγισσας δεν ήταν τίποτα άλλο από το κλασσικό γλυκό gingerbread (ψωμί από ginger, κοινώς πιπερόριζα). Τα Χριστούγεννα όλες οι χώρες της Σκανδιναβίας και της Βόρειας Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ολλανδίας, μοσχοβολούν αυτό το γλυκάκι. Η πιο συνηθισμένη μορφή του είναι ανθρωπάκι, αλλά και τα σπιτάκια δίνουν και παίρνουν. Φυσικά το σπιτάκι μας αφορά το παραμύθι οπότε η διακόσμηση δεν είναι Χριστουγεννιάτικη. Η συνταγή όμως προσαρμόζεται ανάλογα με τις επιθυμίες του δημιουργού. 

Υλικά

Για το gingerbread

330 gr αλεύρι ΓΟΧ

1 +1/2 κ.γ. baking powder

1/2 κ.γ baking soda

1/4 κ.γ. αλάτι

1 κουτάλι σούπας τζίντζερ

1+ 1/2 κ.γ. κανέλα

1/2 κ.γ. γαρύφαλλο

70 gr βούτυρο

110 gr καστανή ζάχαρη

90 ml πετιμέζι

1 μεγάλο αυγό
1+1/2 κ.γ. βανίλια

Για το royal icing

2 ασπράδια αυγών κατά προτίμηση βιολογικών/παστεριωμένων επειδή θα καταναλωθούν ωμά
350 gr ζάχαρη άχνη
2 κ.γ. λεμόνι
1 βανιλίνη

Εκτέλεση

Gingerbread
Σ'ένα μπολ ανακατεύουμε το αλεύρι, το baking powder, τη baking soda, το αλάτι, την κανέλα, το τζίντζερ και το γαρύφαλλο

Βάζουμε στο μπολ του μίξερ το βούτυρο, τη ζάχαρη και το αυγό και ανακατεύουμε σε μεσαία ταχύτητα μέχρι να αναμειχθούν τα υλικά.Προσθέτουμε το πετιμέζι και τη βανίλια και συνεχίζουμε το ανακάτεμα

 

Βάζουμε σιγά σιγά τα στερεά υλικά και ανακατεύουμε. Συνεχίζουμε το ζύμωμα με το χέρι σε αλευρωμένη επιφάνεια.

 

Κάνουμε τη ζύμη μια μπάλα. Την τυλίγουμε σε πλαστική μεμβράνη και τη βάζουμε στο ψυγείο για τουλάχιστον 2 ώρες. Εκτυπώνουμε το πατρόν για το σπιτάκι. Στο διαδίκτυο υπάρχουν πάρα πολλά σχέδια και μεγέθη. 

 

Βγάζουμε από το ψυγείο και σε λαδόκολλα ανοίγουμε φύλλο πάχους 3 χιλιοστών. Κόβουμε τα κομμάτια που χρειαζόμαστε χρησιμοποιώντας το πατρόν. 

 

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 190oC για 15 λεπτά. Αφήνουμε να κρυώσουν εντελώς. 

 

Royal Icing
Χτυπάμε τα ασπράδια με το λεμόνι στο μίξερ. 
Μόλις αρχίσουν να αφρίζουν ρίχνουμε την άχνη και την βανίλια 


Ανακατεύουμε αρχικά σε χαμηλή ταχύτητα ώστε να μην πεταχτεί η ζάχαρη και μετά σε δυνατή ταχύτητα μέχρι να έχουμε μια κρέμα που να στέκεται. Πρέπει να είναι αρκετά σφιχτή καθώς θα αποτελέσει το "μπετόν" για το σπίτι.  

 

Βάζουμε σε κορνέ για να στήσουμε το σπιτάκι. 

Στήσιμο
Χρησιμοποιώντας το κορνέ βάζουμε icing στη βάση που θα στήσουμε το σπίτι και σε κάθε πλευρά του μπισκότου μας. Αρχικά στηρίζουμε την πρόσοψη με το ένα πλαϊνό κομμάτι. Τοποθετούμε ένα στήριγμα -στην προκειμένη περίπτωση ένα μικρό ποτήρι- και συνεχίζουμε με το άλλο πλαϊνό κομμάτι και με το πίσω μέρος του σπιτιού. 

 

 

Μόλις κολλήσουμε τα πρώτα κομμάτια αφήνουμε περίπου 1 ώρα να σταθεροποιηθούν πριν περάσουμε στη σκεπή. 


Αφαιρούμε τα ποτήρια-στηρίγματα και ακολουθώντας την ίδια διαδικασία κολλάμε τη σκεπή. Αφήνουμε να στεγνώσει και να σταθεροποιηθεί, ιδανικά ένα βράδυ.  

 

Το royal icing μπορεί να πασαλείψει λίγο το σπιτάκι αλλά δεν υπάρχει πρόβλημα καθώς θα το διακοσμήσουμε από πάνω. Στην περίπτωση που θέλουμε να φαίνεται το gingerbread και να μην καλυφθεί από ζαχαρωτά,  προσέχουμε να μη λερώσουμε τα εξωτερικά σημεία του μπισκότου.

Διακόσμηση
Για τη διακόσμηση χρησιμοποιήσαμε το υπόλοιπο royal icing και στολίσαμε με marshmallows, καραμέλες, πολύχρωμες τρούφες και ζαχαρόπαστα. Καταλήξαμε σ'ένα σπιτάκι εξ' ολοκλήρου καλυμμένο με γλυκά.